2007-04-23

Номон дээрээ бичих үү?

Бага ангид байхад "номон дээрээ бичсэнээс нүүрэн дээрээ бич" гэсэн утгатай үгийг багш нар их хэлдэг байлаа. Эрт дээр үеэсээ ном сударыг дээдэлдэг, бас заримдаа шүтдэг ч байсан болхоор ингэж хэлэх нь ардын сургаал болоо биз. Коммунисмийн үед бас бүх оюутан сурагчид нийтийн номыг хэрэглэчээд буцааж өгдөг байсан болхоор цэвэрхэн хэрэглэхээс ч яахав. За, хуучин цагуудын хувьд номыг ингээд дурьдхад, ном цаас ховор байсанаас ингэж дээдэлж, цэвэр нямбай хэрэглэдэг байсан гэсэн өнгөц дүгнэлт хийчхэж болох байх.

Харин одоо цагт бол ном өдөрт хэдэн мянгаараа хэвлэгдэж байна. Ном ховор биш болчихсоон. Гэхдээ Монголын хувьд тэр хэвлэгдэж байгаа тоо нь хэдэн араваар хэлэгдэх байх л даа. Бас хөдөө орон нутгаар, Улаанбаатарын ч ихэнх улсын 11-жилийн сургуулиуд хуучны адил сургуулийн ном хэрэглэж л байгаа. Бас номонд тэр болгон хүссэнээрээ мөнгө зараад аваад байя гэхэд санхүүгийн хувьд хангалттай биш хүн ч олон байгаа байх. Гэхдээ энэ материаллаг байдалын асуудлуудыг энэ удаад эс тооцоод номон дээр бичих бичихгүй байх талаар өөрийн бодлоо бичиж байгаам.

Номыг ер нь яах гэж уншдаг вэ? Мэдлэг, мэдээлэл авах гэж. Номыг яах гэж авдаг вэ? унших гэж, мэдлэг олж авах гэж буюу тэр цаасыг, түүн дээр буулгасан үгнүүдийг АШИГЛАХ гэж л авдаг. Жишээлбэл, хэлний ном үзэж байгаа бол дасгалуудыг нь бөглөж, шинэ үгнүүдийг цээжилхэд амараар доогуур нь зурж, тодруулагчаар тодруулж; өөрийгөө засах хүмүүжлийн, ухамсрын төрлийн ном бол өөрт хэрэгтэй, ойлгож ухаарсан зүйлээ бас тодруулж (дараа хараад ойлгосон юмаа мартсан бол сануулахаар), хүмүүсийн хэлсэн алдартай, сургаал болсон үгнүүдийг хайрцаглан зурж; нийгэм эдийн засаг бизнесийн талын ном бол шинэ орж ирсэн санаа, чухал гэж үзсэн бодлоо тэр даруйд нь тухайн холбогдох хэсгийн хажууд бичиж тэмдэглэх гэх зэргээр та өөрийн хүссэн аргаар ТЭМДЭГлэж болно ш дээ. Магадгүй та дэвтэртээ биччихэж болно гэж бодож байгаа байх. болно нь л доо, таны л дур. Гэхдээ хамгийн чухал нь, хамгийн үр дүнтэй аргаар тэр номыг ашиглаж олж авахыг хүссэн мэдлэгээ авах нь л чухал шүү дээ. дэвтэртээ биччээд тэрийгээ харах нь үр дүнтэй байна уу, номон дээрээ яг тухайн мэдсэн хэсэгтээ тэмдэглэх нь ашигтай байна уу гэдэг нь таны өөрийн арга барилаас л хамаарна. Гэхдээ номон дээрээ шууд бичиж тэмдэглэх нь илүү ашигтай байдаг болов уу!

Энд жишээ дурьдхад, Америкийн бага, дунд, их, дээд сургуулиудад үздэг сурах бичигүүдийг анзаархад номны нэг нүүрийг босоо 3 хуваавал үүний 2/3 дээр нь агуулга бичигдсэн байдаг. Үлдсэн 1/3 хэсэгт нь бичиж тэмдэглэх зай орхиж байгаа нь тэр юм байна гэж би (үнэнийг хэлхэд) таасан. таалтандаа ч итгэлтэй байгаа. бас нэг жишээ гэвэл, зарим бэстсэллэр (их хувь амжилттай зарагдсан) номнуудын нэртэй, тухайн номнууддаа зориулсан тодруулагч, үзэг, харандаа, баллуур гэх мэт зүйлүүдийг дагалдуулж зардаг юм билээ.

Монголд маань тэр коммунисмийн 'тушаалт' сургаалыг ой тойндоо ортол хэлүүлсэнээс болж номон дээрээ бичихгүй байх нь зөв гэсэн баримтлал одоог хүртэл байдаг, бас өнөө үеийн ядуу, материаллаг зүйл хангалуулын биш байгаагийн гайгаар олон сурагч оюутан залуус номоо мэдлэг олохдоо ашиглахдаа санаа зовох биш, аль болох цэвэр хэрэглэж (үнэндээ хэрэглэсэн болж байгаад) дараа жилийнхэндээ зарж мөнгөө эргүүлж олж авах зорилгоор номыг ашиглахдаа санаа зовох нь их байдаг.

Тиймээс ном бол одоо ховор судар бичээс биш, хүн амьдралдаа олон зүйлийг мэдэж, мэдлэгтэй болсоноор амжилттай амьдрахад нь хэрэглэгддэг (ашиглагддаг) мэдээлэл агуулсан цаас билээ. Энэ хэрэг болдог эд зүйлийг хайрлаж хадгалалгүй, ашиглаарай. Нэмж хэлхэд, зөвхөн ном гэлтгүй ямар ч эд зүйлсийг хайрлаад, гамнаад, хадгалаад байлгүй өөртөө хамгийн үр ашигтайгаар АШИГЛАЖ байх нь зүйтэй биз.

Жич: энэ "номон дээр бичих" асуудал миний хувьд өмнөх бичлэгт дурьдагдсан гаж жишигүүдийн бас нэг жишээ байж болно гэж бодож байна. Гаж биш юмаа гэхэд үр ашигтай жишиг лав биш ээ.

2007-04-16

Гаж Жишигүүд

... Надад нэг мєрєєдєл бий. Би хэзээ нэгэн цагт миний хvv арьсныхаа єнгєнєєсєє бус хийсэн хэргээсээ болж шоронд суух сайхан vе ирнэ гэж мєрєєддєг...” [Огоогийн блог-с иш татав] гэсэн Мартин Лютер Кингийн алдартай vг байдаг.

Yvнтэй агаар нэгэн байж болох зарим нэг гаж жишигvvд Монголд байнаа:

..Монголд,

- Хvмvvс Nokia3310 утас баридагынхаа т
єлєє биш, утасаа бvрэн ашиглаж мэддэггvй байж худлаа vнэтэй утас баричаад халаасандаа мєнгєгvй байгаагынхаа тєлєє гадуурхагддаг байгаасай.

- жолоочид замын хєдєлгєєнд оролцохдоо тvрvvлж дайрч гарчаад єєрийгєє "баатар"-т тооцож онгирох биш, бусдад зам тавьж єгч хvндлvvлж баатар болдог байгаасай.

- Хvмvvс Excel унадагынхаа т
єлєє биш, амьдралынхаа тєлєє зvтгэдэггvй, машин ч гvй байж нэгнийгээ муулдагынхаа тєлєє шоолуулдаг байгаасай.

- хогоо хол байгаа хогийн саванд хийсэн нэгнийгээ "аая, лаг соёлтой айн.." энэтэр гэж явуулах биш, тамхи татаж акуркы нь хол нясалж хаяад, шvлсээ хvчтэй дуугаар нулимах нэгнийгээ "аая, лаг гудамжны атаман айн" гэж явуулж байгаасай.

- Айлын хvvхдvvд м
єнгєгvйдээ биш, мэдлэггvйдээ гадаадад улсын зардлаар сурах шалгалтанд тэнцдэггvй байгаасай.

- 10жилийн сурагчид хvнтэй унтаж, архи ууж vзсэнээрээ онгирох биш, тэдгээрээс vvдэх муу үр дагаварыг мэддэг, бусдыг дуурайх биш
єєрийнхєє бодлоор зєв зvйлийг хийж чадаж байгаагаараа онгироосой.

- залуучууд маань McDonald-н бургер идэж, Cola ууж бусад орныг дуурайчаад
єєрсдийгєє хєгжсєнд бодох биш, Айрагаа ууж, ааруулаа идэж, vvнийгээ бусад орныхоноор дуурайлгачаад єєрсдийгєє хєгжсєнд бодох болоосой.

- (vргэлжлэл бий ...)